30 Μαρ 2010

Μπροστά στη Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα



Με τη χάρη του Θεού συμπληρώσαμε ήδη την ψυχωφελή αγία Τεσσαρακοστή. Το Σάββατο του Λαζάρου σημειώνει το τέλος της δεύτερης περιόδου του Τριωδίου και, αφού μεσολαβήσει ένα χαρούμενο μεσοδιάστημα μιας ημέρας, η Κυριακή των Βαΐων, εισερχόμαστε στις πιο ιερές ημέρες του εκκλησιαστικού έτους, την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.
Η Ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα ελπιδοφόρο προανάκρουσμα των όσων θα συμβούν μια εβδομάδα αργότερα. Όταν η «πάντων Ζωή», ο Χριστός, χαράματα της «Μιας των Σαββάτων», της όντως Κυριακής, πατώντας το θάνατο, θα χαρίσει ζωή αιώνια, όχι πια σ’ ένα μεμονωμένο άτομο, άλλα στην ανθρωπότητα ολόκληρη!
Η θριαμβευτική, πάλι, είσοδος του Ιησού στα Ιεροσόλυμα, που γιορτάζεται την Κυριακή των Βαΐων, είναι μια πανηγυρική προκήρυξη «εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων» και ψυχών θεοφιλών, ότι Εκείνος, ο Οποίος σε λίγο θα οδηγηθεί σαν πρόβατο στη σφαγή, κάτω από τις κατάρες των ανθρώπων του σκοταδιού, είναι «ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο Βασιλεύς του Ισραήλ»! Όχι του παλαιού μόνο, όπως ειρωνικά θα επιγράψει στο Σταυρό ο Πιλάτος, αλλά και του νέου, που είναι η Εκκλησία! Είναι ο Κύριος όλων των κόσμων: Ορατών και νοητών, επιγείων, επουρανίων και καταχθόνιων! Ο Κύριος ζώντων και νεκρών, του Οποίου «θάνατος ουκέτι κυριεύει», κι αν ακόμη Τον δούμε κρεμάμενο στο Σταυρό, κι αν ακόμη Τον δούμε νεκρό! Θα είναι «νεκρός ζωαρχικώτατος», που σε τρεις ημέρες, διά της Αναστάσεώς Του, θα αφαιρέσει το δηλητηριώδες κεντρί από το θάνατο, θα στερήσει από τον Άδη τη νίκη, θα φωτίσει τους κόσμους των καταχθόνιων και θ’ αναστήσει «παγγενή(με όλο του το γένος) τον Αδάμ», δωρίζοντας αναφαίρετη ζωή στα πλάσματά Του!
Έχοντας, λοιπόν, στο χέρι τα χαρούμενα αυτά δεδομένα, ελπίδες σίγουρες που δεν πρόκειται να διαψευστούν, καλούμαστε ν’ ακολουθήσουμε βήμα προς βήμα την οδυνηρή πορεία του Κυρίου μας μέχρι το Πάθος, το Σταυρό και το θάνατο, όπως η Εκκλησία, ημέρα με την ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας μας ποδηγετεί. Γιατί Πάσχα χωρίς Μεγάλη Παρασκευή δεν γίνεται! Ανάσταση χωρίς προηγούμενο θάνατο είναι αδιανόητη! Άδειος Τάφος χωρίς Σταυρό είναι επίσης κάτι αδιανόητο!
Ο Ιησούς Χριστός πριν να δοξαστεί έπαθε! Έπαθε πραγματικά! Όχι κατά φαντασία ή δόκηση. Ούτε απλώς ξώπετσα, επιδερμικά. Κάθε άλλο! «Έκαστον μέλος της αγίας Του Σαρκός ατιμίαν δι’ ημάς υπέμεινεν», όπως υπογραμμίζει ένα τροπάριο των Αίνων της Μεγάλης Παρασκευής. Η κεφαλή πληγώθηκε από τ’ αγκάθια του ακάνθινου στεφανιού. Το πρόσωπο δέχθηκε φτυσίματα. Τα σαγόνια ραπίσματα. Το στόμα την αφόρητη γεύση του ξιδιού, του ανακατεμένου με χολή. Τ’ αυτιά υπέμειναν τις δυσεβείς βλασφημίες. Η ράχη το μαστίγωμα. Το χέρι ατιμάσθηκε με το κοροϊδευτικό καλάμι. Όλο το σώμα τεντώθηκε πάνω στο Σταυρό. Οι αρθρώσεις τρυπήθηκαν με τα καρφιά. Η πλευρά λογχίσθηκε με τη λόγχη. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια εξευτελίστηκε από τη ψεύτικη κόκκινη χλαμύδα, που σαν άλλο «ζουρλομανδύα» Του φόρεσαν. Η καρδιά Του πληγώθηκε από την αχαριστία. Όχι μόνο του όχλου -«Λαός μου, τί εποίησά σοι, και τί μοι ανταπέδωκας! » – αλλά και των πιο κοντινών. Του Ιούδα που Τον πρόδωσε! Του Πέτρου που Τον αρνήθηκε! Των άλλων Μαθητών (πλην του Ιωάννη) που Τον εγκατέλειψαν κατά την οδυνηρή ώρα του Σταυρού! Και τέλος, ο θάνατος του σώματος, άγριος, παγερός, φρικτός, απαίσιος, επισφράγισε το Πάθος του Σώματος και τη δοκιμασία της Ψυχής του «Υιού του Ανθρώπου»!
Όλα αυτά συνέβησαν πραγματικά! Υπήρξαν γεγονότα αναμφισβήτητα, πικρότατα δε και οδυνηρότατα! Αλλά έπρεπε να γίνουν, σύμφωνα με το προαιώνιο σχέδιο της Θείας Αγάπης. Μόνο αφού συνέβησαν, αφού τα υπέστη ο Αρχηγός της σωτηρίας μας άρχισε, με την Ανάστασή Του, η ανέσπερη ημέρα του αληθινού Φωτός και της όντως Ζωής, για όσους θελήσουν να οικειωθούν την προσφερόμενη από το Θεό σωτηρία!
Εμείς, αν ανήκουμε σ’ αυτούς που επιθυμούν να δεχθούν τη σωτηρία που προσφέρει η αγάπη του Θεού, τότε θα πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι ν’ αποδεχτούμε την οδυνηρή πορεία του Πάθους! Να συμπορευτούμε με τον επειγόμενο για να πάθει υπέρ ημών Ιησού! Να σταυρώσουμε τα άτακτα σκιρτήματα της σάρκας και τις ακάθαρτες επιθυμίες! Να θάψουμε τα ψεκτά πάθη, και μάλιστα εκείνα της φιληδονίας, της φιλαργυρίας και της φιλοδοξίας, που αποτελούν τα πιο επικίνδυνα στόματα της απώλειας! Και παράλληλα, να προσκαρτερήσουμε νοερά δίπλα στο Σταυρό του Κυρίου, μαζί με τη Θεοτόκο, τον Αγαπημένο Ιωάννη και τις ιερές Μυροφόρες, ως ευγνώμονες μαθητές και τέκνα Του. Να ομολογήσουμε μαζί με τον ευλαβή Εκατόνταρχο πως «αληθώς, Θεού Υιός ην Ούτος»! Να πούμε με συντριβή μαζί με τον ευγνώμονα ληστή: «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη Βασιλεία Σου»! Μαζί με τον Ιωσήφ και τον Νικόδημο να προσφέρουμε στο ζωαρχικότατο νεκρό του Κυρίου τη σμύρνα της ευγνωμοσύνης μας και την αλόη των λατρευτικών μας δακρύων! Να ορθρίσουμε «όρθρου βαθέως» μαζί με τις Μυροφόρες και να σπεύσουμε στο Τάφο της Ζωής για να υπαντήσουμε τον Δεσπότη και Κύριο μας, νικητή κατά του θανάτου και τροπαιούχο, προσφέροντάς Του αντί για μύρα, ύμνο και δοξολογία θεοπρεπή, έχοντας προηγουμένως καθαρισθεί εσωτερικά με τη μετάνοια, για ν’ ακούσουμε απ’ το πανάγιο στόμα Του το «Χαίρετε!», τον γλυκύτερο χαιρετισμό που μπορεί να δεχθεί ανθρώπινο αφτί! Που όταν μάλιστα προέρχεται απ’ το θεανδρικό στόμα του Ιησού, δεν είναι απλώς χαιρετισμός κι ευχή, αλλά χειροπιαστό δώρο κι ευλογία και χάρη!
Ευχή της Εκκλησίας είναι, τουλάχιστον όσοι θάχουν την επιθυμία να διαβούν το κατώφλι της εκκλησίας τούτες τις άγιες μέρες, ν’ αξιωθούν, ν’ αξιωθούμε, να βιώσουμε την οδύνη του Πάθους, να δεχθούμε τη χάρη του Σταυρού, να γευτούμε τη χαρά της Αναστάσεως και να περιπατήσουμε ως τέκνα Της φωτόμορφα, δεχόμενοι τη μακάρια ελπίδα της εν Χριστώ σωτηρίας!



(Μητροπολίτου Προικοννήσου, Ιωσήφ, «Οσμή ζωής», εκδ.Άθως)

19 Μαρ 2010



Ο ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ


ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΦΟΥΝΤΟΥΛΗ


Στην επίσημη λειτουργική γλώσσα η ακολουθία αυτή ονομάζεται «Ακάθιστος Ύμνος» ή μονολεκτικά «Ακάθιστος» από την ορθία στάση, που τηρούσαν οι πιστοί καθ’ όλη τη διάρκεια της ψαλμωδίας της. Έτσι και με τα λόγια και με τη στάση του σώματος εκφράζεται η τιμή, η ιδιαίτερη ευλάβεια, η ευχαριστία προς εκείνη, προς την οποία απευθύνουμε τους χαιρετισμούς μας.
Είναι δε η ακολουθία αυτή στη σημερινή λειτουργική μας πράξη εντεταγμένη στο λειτουργικό πλαίσιο της ακολουθίας του μικρού αποδείπνου, όπως ακριβώς τελέσθηκε απόψε. Έτσι γίνεται κάθε Παρασκευή στις τέσσερις πρώτες εβδομάδες των Νηστειών, ακόμα και την Παρασκευή της Ε' Εβδομάδος, που μετά την τμηματική στις τέσσερις πρώτες εβδομάδες ψαλμωδία του, ανακεφαλαιώνεται ολόκληρος ο ύμνος. Στα μοναστήρια, αλλά και στη σημερινή ενοριακή πράξη και παλαιότερα κατά τα διάφορα Τυπικά, έχουμε και αλλά λειτουργικά πλαίσια για την ψαλμωδία του ύμνου: την ακολουθία του όρθρου, του εσπερινού, της παννυχίδος ή μιας ιδιόρρυθμης Θεομητορικής Κωνσταντινουπολιτικής ακολουθίας, την «πρεσβεία». Σ’ όλες αυτές τις περιπτώσεις σ’ ένα ορισμένο σημείο της κοινής ακολουθίας γίνεται μια παρεμβολή. Ψάλλεται ο κανών της Θεοτόκου και ολόκληρο ή τμηματικά το κοντάκιο και οι οίκοι του Ακάθιστου.
Θα παρατρέξωμε το διαφιλονικούμενο, εξ’ άλλου, θέμα του χρόνου της συντάξεως και του ποιητού του Ακάθιστου. Πολλοί φέρονται ως ποιηταί του: ο Ρωμανός ο Μελωδός, ο Γεώργιος Πισίδης, οι πατριάρχαι της Κωνσταντινουπόλεως Σέργιος, Γερμανός ο Α΄, ο Ιερός Φώτιος, ο Γεώργιος Νικομήδειας (Σικελιώτης), ποιηταί που έζησαν από τον Ζ΄ μέχρι τον Θ΄ αιώνα. Η παράδοσις παρουσιάζει μεγάλη αστάθεια και οι νεώτεροι μελετηταί, στηριζόμενοι στις λίγες εσωτερικές ενδείξεις που υπάρχουν στο κείμενο, άλλοι προτιμούν τον ένα και άλλοι τον άλλο από τους φερομένους ως ποιητάς του. Ένα ιστορικό γεγονός, με το οποίο συνεδέθη από την παράδοσι η ψαλμωδία του Ακάθιστου, θα μπορούσε να μας προσανατολίση κάπως στην αναζήτησί μας: Η επί του αυτοκράτορος Ηρακλείου πολιορκία και η θαυμαστή σωτηρία της Κωνσταντινουπόλεως την 8η Αυγούστου του έτους 626. Κατά το Συναξάριο μετά την λύσι της πολιορκίας εψάλη ο ύμνος αυτός στον ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών, ως δοξολογία και ευχαριστία για την σωτηρία, που απεδόθη στην θαυματουργική δύναμι της Θεοτόκου, της προστάτιδας της Πόλεως. Πατριάρχης τότε ήτο ο Σέργιος, που πρωτοστάτησε στους αγώνας για την άμυνα. Εύκολο ήταν να θεωρηθη και ποιητής του ύμνου, αν και ούτε ως υμνογράφος μας είναι γνωστός, ούτε και ορθόδοξος ήτο. Εξ’ άλλου ο ύμνος θα έπρεπε να ήταν παλαιότερος, γιατί αν ήταν γραμμένος για την σωτηρία της Πόλεως δεν θα ήταν δυνατόν παρά ρητώς να κάμνη λόγο γι’ αυτήν και όχι να αναφέρεται σε άλλα θέματα, όπως θα ιδούμε πιο κάτω. Η ψαλμωδία όμως του Ακάθιστου συνδέεται από τις ιστορικές πηγές και με άλλα παρόμοια γεγονότα: τις πολιορκίες και την σωτηρία της Κωνσταντινουπόλεως επί Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου (673), επί Λέοντος του Ισαύρου (717-718) και επί Μιχαήλ Γ΄ (860).
Όποιος όμως και αν ήταν ο ποιητής και με οποιοδήποτε ιστορικό γεγονός από τα ανωτέρω και αν συνεδέθη πρωταρχικά, ένα είναι το αναμφισβήτητο στοιχείο, που μας δίδουν οι σχετικές πηγές, ότι ο ύμνος εψάλλετο ως ευχαριστήριος ωδή προς την υπέρμαχο στρατηγό του Βυζαντινού κράτους κατά τις ευχαριστήριες παννυχίδες που ετελούντο εις ανάμνησιν των ανωτέρω γεγονότων. Κατά την παρατήρησι του συναξαριστού ο ύμνος λέγεται «Ακάθιστος», γιατί τότε κατά την σωτηρία της Πόλεως και έκτοτε μέχρι σήμερα, όταν οι, οίκοι του ύμνου αυτού εψάλλοντο, «ορθοί πάντες» τους ήκουαν εις ένδειξιν ευχαριστίας προς την Θεοτόκο, ενώ στους οίκους των άλλων κοντακίων «εξ έθους» εκάθηντο.
Γιατί όμως ψάλλεται κατά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή; Οι λύσεις των ανωτέρω πολιορκιών δεν συνέπεσαν κατ’ αυτήν. Στις 8 Αυγούστου ελύθη η πολιορκία επί Ηρακλείου, τον Σεπτέμβριο η επί Πωγωνάτου, στις 16 Αυγούστου εωρτάζετο η ανάμνησις της σωτηρίας της Πόλεως επί Λέοντος Ισαύρου και στις 18 Ιουνίου ελύθη η πολιορκία επί Μιχαήλ του Γ΄. Με την Μεγάλη Τεσσαρακοστή συνεδέθη προφανώς εξ αιτίας ενός άλλου καθαρώς λειτουργικού λόγου: Μέσα στην περίοδο της Νηστείας εμπίπτει πάντοτε η μεγάλη εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Είναι η μόνη μεγάλη εορτή, που λόγω του πένθιμου χαρακτήρας της Τεσσαρακοστής, στερείται προεορτίων και μεθεόρτων. Αυτήν ακριβώς την έλλειψη έρχεται να κάλυψη η ψαλμωδία του Ακάθιστου, τμηματικώς κατά τα απόδειπνα των Παρασκευών και ολόκληρος κατά το Σάββατο της Ε΄ εβδομάδος. Το βράδυ της Παρασκευής ανήκει λειτουργικούς στο Σάββατο, ήμερα που μαζί με την Κυριακή είναι οι μόνες ήμερες των εβδομάδων των Νηστειών, κατά τις οποίες επιτρέπεται ο εορτασμός χαρμόσυνων γεγονότων, και στις όποιες, καθώς είδαμε, μετατίθενται οι εορτές της εβδομάδος. Καθ’ ωρισμένα Τυπικά ο Ακάθιστος εψάλλετο πέντε ήμερες προ της εορτής του Ευαγγελισμού και κατ’ άλλα τον όρθρο της ημέρας της εορτής. Ο Ακάθιστος ύμνος είναι το κοντάκιο του Ευαγγελισμού, ο ύμνος της σαρκώσεως του Λόγου του Θεού.
Όταν ο Ακάθιστος συνεδέθη με τα ιστορικά γεγονότα, που αναφέραμε, τότε συνετέθη νέο ειδικό προοίμιο, γεμάτο δοξολογία και ικεσία, το τόσο γνωστό «Τη ύπερμάχω». Στην υπέρμαχο στρατηγό, η πόλις της Θεοτόκου, που λυτρώθηκε χάρι σ’ αυτήν από τα δεινά, αναγράφει τα νικητήρια και παρακαλεί αυτήν που έχει την ακαταμάχητη δύναμι να την ελευθερώνη από τους ποικίλους κινδύνους για να την δοξολογή κράζοντας το: «Χαίρε, νύμφη ανύμφευτε». Ο ύμνος ψάλλεται και πάλι σε ήχο πλ. δ΄.


«Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια,
ως λυτρωθείσα των δεινών, ευχαριστήρια
αναγράφω σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε·
αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
ίνα κράζω σοι·
Χαίρε, νύμφη ανύμφευτε».

13 Μαρ 2010


Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ
ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ (*)


Ο άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην Παλαιστίνη γύρω στα 523. Μόνασε από νεαρή ηλικία (16 ετών). Παρακολούθησε ανώτερο κύκλο μορφώσεως. Στην ζωή της ερήμου Σινά αξιοποίησε την σοφία του και ανέβηκε σε υψηλές κορυφές αγιότητας. Είχε και το χάρισμα της θαυματουργίας. Σε μεγάλη ηλικία έγινε ηγούμενος της μονής του Σινά.Συνέγραψε τριάντα λόγους περί αρετής, όπου ο καθένας λόγος περιλαμβάνει και μια αρετή, ξεκινώντας από τις πιο πρακτικές και ανεβαίνοντας σαν σκαλοπάτια κατέληξε στις θεωρητικά υψηλές. Στη πνευματική ζωή έχουμε βαθμίδες χαμηλές και υψηλές, καταστάσεις κατώτερες και ανώτερες. Γι' αυτό και το σύγγραμμα ονομάζεται Κλίμακα των αρετών.Στο έργο του αυτό ο συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικά τις ιδέες του για την κοινοβιακή κυρίως, αλλά και για την ερημιτική ζωή, ταξινομώντας αυτές κατά τρόπο που δείχνει πορεία προς την ηθική τελείωση. Είναι γραμμένο σε κομψή ελληνική γλώσσα, καλοδουλεμένη μέ χάρη και μελωδικότητα. Εχει διαύγεια, γλαφυρότητα, παραστατικότητα και παρουσιάζει πλούτο εκφράσεως, καλαισθησία και ευγένεια. Στη διακόσμηση του λόγου με εικόνες και παρομοιώσεις ο ιερός συγγραφέας είναι απαράμιλλος. Πάσης φύσεως σχήματα λόγου αναδύονται καθώς και ωραίες και επιτυχημένες προσωποποιήσεις.Οι διδασκαλίες του είναι ολοκάθαρα νάματα που προέρχονται από αγιασμένη πηγή. Είναι ένα θεόπνευστο κείμενο. Οι σύγχρονοι ψυχολόγοι θαυμάζουν τον συγγραφέα της Κλίμακας για την βαθύτητα των ψυχολογικών του γνώσεων και παρατηρήσεων, και διαπιστώνουν ότι τα τελευταία αξιόλογα πορίσματα της ψυχολογίας του Βάθους ήταν γνωστά στους Πατέρες της ερήμου.Ο Άγιος Ιωάννης κοιμήθηκε στις 30 Μαρτίου το 603, σε ηλικία ογδόντα ετών. Από την αρχή της Σαρακοστής το σύγγραμμά του διαβάζεται σε όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια. Επειδή είναι παγκόσμιο κειμήλιο αναλύσεως όλων των παθών και των αρετών, η Εκκλησία τιμά ιδιαίτερα σε αυτή τη πνευματική περίοδο τον συγγραφέα άγιο Ιωάννη της Κλίμακας και το προτείνει για ανάγνωσμα.
(*) Οσίου Ιωάννου "Κλίμαξ" Έκδοσις Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού.

10 Μαρ 2010


Γερόντισα Γαβριηλία

Λόγια αγάπης



Από το βιβλίο της μοναχής Γαβριηλίας "Γερόντισσα Γαβριηλία: Η Ασκητική της Αγάπης",

1. Κάθε τόπος μπορεί να γίνει τόπος Ανάστασης. Φτάνει να ζείς την Ταπείνωση τού Χριστού.

2. Να κοιμάσαι. Φτάνει να είσαι σέ εγρήγορση.

3. Υπάρχουν άνθρωποι που αγρυπνούν για μερικούς, και υπάρχουν άνθρωποι που αγρυπνούν για όλους.

4. Όχι μιά γνώση που μαθαίνεις, αλλά μιά γνώση που παθαίνεις. Αυτή είναι η Ορθόδοξη Πνευματικότητα.

5. Μη θέλεις τα πολλά, τα παραδίπλα σου, ή τα πέρα μακρυά. Αντίθετα φρόντισε αυτό το λίγο που έχεις να το Αγιάσεις.

6. Μία είναι η Μόρφωση: το να μάθουμε πώς να αγαπάμε τον Θεό.

7. Δεν υπάρχει τίποτε πιο φθηνό από το χρήμα.

8. Καλύτερα η Κόλαση εδώ, παρά στον Άλλο Κόσμο.

9. Δεν είναι αυτό που λέμε, αλλά αυτό που ζούμε. Δεν είναι αυτό που κάνουμε, αλλά αυτό που είμαστε.

10. Φόρεσα το Ράσο, και δέν μιλώ πια αν δεν με ρωτήσουν. Το Ράσο μιλά.

11. Άν έχεις αγάπη για όλο τόν κόσμο, όλος ο κόσμος είναι όμορφος.

12. Κάποιος είπε ότι Χριστιανός είναι αυτός που εξαγνίζει την αγάπη και αγιάζει την εργασία .

15. Ο σκοπός είναι ακόμα κι όταν στο κεφάλι έχουμε τόν... Παράσιτο, στην καρδιά μας να έχουμε τόν Παράκλητο.

16. Γινόμαστε το αντικατόπτρισμα του Ουρανού με το Γενηθήτω το Θέλημά Σου ως εν Ουρανώ και επί της Γης.

17. Όποιος αγαπά δεν το νοιώθει. Όπως δέν νοιώθει ότι αναπνέει.

18. Όταν είναι ανοιχτές οι πόρτες του Ουρανού, είναι ανοιχτές και στη Γη.

19. Όταν δεν περισπάται ο νους στα κοσμικά και είναι ενωμένος με τον Θεό, τότε και η καλημέρα που θα πούμε, είναι σαν να δίνει ευλογία.

20. Το όχι και κάθε άρνηση καταστρέφει την ενέργειά μας.

21. Δεν πρέπει να υπάρχουμε μπροστά στο κατ' εικόνα και ομοίωσιν του Άλλου.

22. Στη ζωή μας, στην αρχή έχουμε ανάγκη από την παρουσία κάποιου άλλου προσώπου αγαπητού ή φιλικού. Όσο προχωρούμε, ο Ένας, ο Θεός, μάς γεμίζει με την Αγάπη και την Χαρά Του τόσο ώστε Κανένας να μην χρειάζεται πιά. Όλα αυτά τα κάνει στην αρχή η ψυχή γιατί ακόμα δεν ξέρει Ποιον αγαπά και θαρρεί πως είναι εκείνος ο άνθρωπος...

23. Ο Θεός πολλές φορές δεν θέλει την πράξη, αλλά την διάθεση. Του αρκεί να σε δει πρόθυμο να κάνεις την Εντολή Του.

24. Ο Ιησούς Χριστός έδωσε την χρυσή τομή: και μόνος και μαζί με τους άλλους.

25. Ο Θεός όταν μας έκανε, μάς έδωσε την Ζωή και μας εμφύσησε το Πνεύμα Του. Αυτό το Πνεύμα είναι η Αγάπη. Όταν μάς εγκαταλείψει η αγάπη, τότε γινόμαστε πτώματα. Είμαστε νεκροί πιά.

26. Ο Χριστιανός πρέπει να σέβεται το Μυστήριο της Υπάρξεως στον Καθένα και στο Κάθε τι.

27. Για να φτάσεις στο δεν υπάρχω, αγαπάς, αγαπάς, αγαπάς κι έτσι ταυτίζεσαι απόλυτα με τόν Άλλο, τον εκάστοτε Άλλο, και τότε στο τέλος της ημέρας αναρωτιέσαι: Θέλω τίποτε; Όχι. Επιθυμώ τίποτε; Όχι. Μου λείπει τίποτε; Όχι... Αυτό είναι!

28. Ο πνευματικά προχωρημένος άνθρωπος είναι αυτός που έφτασε να μην έχει «υπόσταση» και που έχει κατανοήσει βαθύτατα ότι ό,τι του συμβαίνει είναι είτε Θέλημα του Θεού, είτε Παραχώρηση του Θεού.

29. Μόνο όταν σταματήσει ο άνθρωπος τα διαβάσματα τα εκτός Ευαγγελίου, αρχίζει η πραγματική εσωτερική του πρόοδος. Τότε μόνο, ενωμένος με τόν Θεό διά της Ευχής, μπορεί να ακούσει το Θείο Θέλημα.

30. Να μην θέλεις ποτέ τίποτε, παρά μόνο το Θέλημά Του και να δέχεσαι με αγάπη τα κακά που σού έρχονται.

31. Μη συσχετίσεις ποτέ τον άνθρωπο με τον κακό τρόπο που σου φέρεται. Νά βλέπεις μέσα στην καρδιά του τον Χριστό.

32. Ποτέ να μην λές «γιατί περνώ αυτό»; Ή όταν βλέπεις τόν άλλο με τη γάγγραινα, τον καρκίνο ή την τύφλωση, να μην λές «γιατί το περνά αυτό»; Αλλά να παρακαλείς τον Θεό να σου χαρίσει το όραμα της άλλης όχθης... Τότε θα βλέπεις όπως οι Άγγελοι τα γινόμενα εδώ όπως πραγματικά είναι: ΟΛΑ στο σχέδιο τού Θεού. ΟΛΑ.

33. Κάποιος σοφός είπε. Άν είναι να ζεις για τον εαυτό σου, καλύτερα να μην γεννιέσαι.

36. Η Αχίλλειος πτέρνα των ανθρώπων βρίσκεται στις πολλές κουβέντες και στις συζητήσεις.

37. Το να είσαι ταπεινός ισοδυναμεί με το να μη θέλεις ποτέ να έχεις τύψεις συνειδήσεως.

38. Όταν έχεις λογισμό κατάκρισης, να παρακαλάς τόν Θεό να σού τον πάρει εκείνη την ώρα για να μπορέσεις να αγαπήσεις αυτό το πρόσωπο όπως το αγαπά Εκείνος. Τότε, ο Θεός θα σε βοηθήσει και θα δεις τα δικά σου παραπτώματα. Άν ο Χριστός ήταν ορατός, θα μπορούσες να έχεις κατάκριση;

39. Άν κάποιος δεν σου αρέσει, σκέψου ότι στο πρόσωπό του βλέπεις τον Χριστό. Τότε, δεν θα τολμήσεις ούτε να σκεφτείς να πεις λόγο κατάκρισης.

40. Πρέπει να αγαπάμε τους ανθρώπους και να τους αγκαλιάζουμε όπως μας τους φέρνει ο Θεός. Έτσι ορίζει ο Ίδιος ο Κύριος και η Ορθόδοξη Παράδοση.

41. Κανένας δεν πρέπει να γίνεται δούλος ανθρώπου. Είμαστε δούλοι μονάχα του Θεού. Ηγοράσθητε γαρ τιμής, λέει ο Απόστολος. H δουλοπρέπεια δεν πρέπει να υπάρχει.

42. Αυτά που λέμε μένουν στην Αιωνιότητα.

43. Μόνο όταν τελειοποιηθείς στην Αγάπη μπορείς να φτάσεις στην Απάθεια.

44. Αντιξοότητες έχουν μόνον όσοι δεν κάνουν κάτι με πραγματική αγάπη.

45. Η κρίση είναι φυσικό να έρχεται στον άνθρωπο. Η κατάκριση και η επίκριση, γίνονται από κακία. Η Διάκριση είναι δώρο Θεού και πρέπει να προσευχόμαστε για να την δεχτούμε. Είναι απαραίτητη για την προστασία μας και την πρόοδο μας.

46. Η ζωή της Εκκλησίας βρίσκεται πέρα από κάθε ηθική πειθαρχία ή θρησκευτικά καθήκοντα. Είναι υπέρβαση της Ηθικότητας στην Πνευματικότητα.

47. Ο αναποφάσιστος άνθρωπος δεν συμμετέχει στην ζωή.

48. Ο Θεός, όταν πρέπει, στέλνει κάποιον κοντά μας. Όλοι είμαστε συνοδοιπόροι.

49. Η γλώσσα του Θεού είναι η σιωπή.

50. Όποιος ζει στο Παρελθόν, είναι σαν τον πεθαμένο. Όποιος ζει στο Μέλλον με την φαντασία του, είναι αφελής, γιατί το Μέλλον είναι μόνον του Θεού. Η Χαρά του Χριστού βρίσκεται μόνο στο Παρόν. Στο Αιώνιο Παρόν του Θεού.

51. Προορισμός μας είναι να λατρεύουμε τον Θεό και ν' αγαπάμε τους συνανθρώπους μας.

52. Η ευτυχία και η γαλήνη είναι στην εκτέλεση των Εντολών Του.

53. Η σπουδαιότερη Φιλανθρωπία είναι να μιλάς καλά για τους ανθρώπους.
54. Και να θέλω, δεν μπορώ να στεναχωρηθώ. Όταν στεναχωριόμαστε, είναι σαν να λέμε στον Θεό: «Δεν συμφωνώ. Δεν τα κάνεις καλά». Ύστερα, είναι και αχαριστία...

55. Η ομιλία μπρος και μέσα στην Ομορφιά είναι περιττή. Ταράζει την αρμονία.

56. Με την επίκληση του Ονόματος του Χριστού σφυροκοπάμε το Εγώ μας.

57. Το Καντήλι της ψυχής μας είναι που πρέπει να είναι πάντα αναμμένο. Ακοίμητο.

58. Δίνοντας χαρά στους άλλους, εσύ την νοιώθεις πρώτα.

59. Καλύτερα να κάνεις Προσευχή με το στόμα παρά να μην κάνεις καθόλου.

60. Ο Θεός να παρεμβάλλεται μεταξύ εσού και του σκοπού σου. Όχι ο σκοπός σου μεταξύ εσού και του Θεού.

61. Η επιθανάτια αγωνία είναι η προσπάθεια που κάνει η ψυχή να ελευθερωθεί και να τρέξει να απαντήσει τον Κύριο.

62. Η αλληλογραφία είναι ο μόνος τρόπος που συνδυάζει μοναξιά και συντροφιά.

63. Θαύμα είναι η κανονική πορεία των πραγμάτων, όπως την θέλει ο Θεός. Αυτό που λέμε Θαύμα, για τον Θεό είναι το φυσικό.

65. Αν κάτι ανάποδο μας συμβεί, να μη ρωτήσουμε ποίος φταίει. Γιατί μόνο εμείς φταίμε. Στην προσευχή μας, αν το ζητήσουμε, θα ανακαλύψουμε τον λόγο. Ή δεν αγαπήσαμε όσο έπρεπε, ή παραβήκαμε κάποιαν άλλην Εντολή, ή λάθος χειρισμό κάναμε, ή προηγηθήκαμε εκεί που δεν έπρεπε, ή βασιστήκαμε εκεί που δεν έπρεπε.

66. Όταν χάσουμε κάτι, να λέμε: «Απάλλαξε με έτσι Κύριε κι από κάθε κακή σκέψη που κάνω για τον Πλησίον μου».

67. Η μέριμνα είναι γι' αυτούς που δεν έχουν Πίστη.

68. Η αγάπη είναι μόνο πάνω στον Σταυρό.

69. Δυσκολεύουν οι σχέσεις όταν το Εγώ στέκεται πάνω από το Εσύ.

70. Ο Θεός όπως αγαπάει εσένα, έτσι αγαπά και τους εχθρούς σου.

71. Θέλεις να προσευχηθείς; Ετοιμάσου να απαντήσεις μυστικά τον Κύριο.

72. Μερικοί άνθρωποι γίνονται δοχεία της Δυνάμεως του Σκότους κατά Παραχώρηση Θεού για ατομική μας δοκιμασία και πρόοδο.

73. Δεν πρέπει να ταράζεσαι, γιατί η ταραχή απομακρύνει κάθε Βοήθεια.

74. Αν κατορθώσει κανείς να συζή με τον κόσμο, όπως το λάδι και το νερό στο καντήλι που δεν ανακατεύονται, τότε είναι εν Θεώ. Εν τω κόσμω αλλ΄ ουκ εκ του κόσμου.

75. Όλοι είμαστε δοχεία. Πότε του Φωτός και πότε του Σκότους.

76. Την ώρα της κρίσεως και του προβλήματος, μην ανοίξεις το στόμα σου. Μην πεις τίποτε γιατί θα το μετανιώσεις χίλιες φορές. Πες το στους Αγγέλους να το πάνε στα Πόδια του Κυρίου και ζήτησέ Του Άγγελον Ειρήνης για να ειρηνεύσεις.

77. Οι άνθρωποι καμμιά φορά μας ζητούν οδηγίες ή συμβουλές για να κρυφτούν πίσω τους. Μετά θα «φταίς» εσύ... Αλλά είναι πολύ πιθανό να μην τα εφαρμόσουν, οπότε είναι κόπος χαμένος.

78. Όταν το εγώ σπάσει και γίνει εσύ, κι όταν και το εσύ σπάσει και γίνουν και τα δυό μαζυ Εκείνος, τότε όλοι μας γινόμαστε δικοί Του.

79. Αν ποτέ νοιώσεις φόβο, κλείσε τ' αυτιά και λέγε την Ευχή.

80. Μόνο όταν σχολάμε δίνουμε την ευκαιρία στους Αγγέλους να κάνουν κάτι.

81. Κάνε εσύ αυτό που πρέπει να κάνεις, κι ο Θεός θα κάνει κι Εκείνος αυτό που πρέπει να κάνει.

82. Όταν για κάτι νοιώθεις ένα ξεσήκωμα, μία λαχτάρα, ένα «αχ», τότε, μετά από ένα χρονικό διάστημα που ο Θεός καθορίζει θα γίνει.

83. Εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε ν΄ απαλλαγούμε από κανένα μας ελάττωμα. Εκείνος μας τα βγάζει· ένα-ένα.

84. Πρέπει κάθε μέρα να Του ζητάμε να μας σπάσει το Θέλημα και να το κάνει Δικό Του για να γίνουμε όπως Εκείνος θέλει.

85. Δεν πρέπει να παραδοθούμε στο Θέλημά Του. Αυτό το κάνουν οι στρατιώτες. Εμείς τα Παιδιά Του, πρέπει να Του το προσφέρωμε το θέλημά μας μαζύ με όλον τον εαυτό μας. Στο χάλι του. και να Του πούμε: «Σου προσφέρω όλα μου τα στραβά και τα ατελή. Κάνε τα ίσια».

86. Η Χάρις του Θεού έρχεται όταν σηκώσουμε το χέρι μας. Αυτό, είναι η Πίστη που έλκει την Χάρη του Θεού. Γιατί ο Θεός είναι έτοιμος να δώσει την Χάρη Του, αλλά πού είναι το χέρι; Ο Θεός «βρέχει» την Χάρη Του, κι εμείς ή φοράμε καπέλλο ή κρατάμε ομπρέλα...

87. Αν βρεθεί ξένος που θα κατακρίνει την Ελλάδα ή την Ορθοδοξία, δεν θα ταυτίζεις τα λεγόμενα με τον άνθρωπο, αλλά και δεν θα του αναφέρεις ποτέ τα χαρμόσυνα, όπως είναι η ανεύρεσις τιμίων Λειψάνων ή άλλα θαυμαστά που συμβαίνουν εδώ.

88. Δεν πρέπει να συζητάς για απόντες.

89. Ζούμε στην Ματαιότητα και νομίζουμε ότι κάπου ζούμε. Κακόμοιροι άνθρωποι...
90. Αχ Κύριε! Συγχώρεσέ μας που καμμιά φορά περπατάμε καμαρωτά σαν τα πετειναράκια με το λοφίο τους που νομίζουν ότι κάποια είναι.

91. Κακόμοιροι άνθρωποι! Εκλαμβάνουμε το φθαρτό για Αθάνατο και το Αθάνατο για ανύπαρκτο.

92. Το κακόμοιρο το κρεμμύδι! κι αυτό την προσφορά του δίνει το κατά δύναμιν...

93. Τι ωραίο που είναι το Μυστήριο του Αύριο!

94. Ο Άνθρωπος μία φορά παίρνει το μάθημά του. Άμα δεν το πάρει την πρώτη, θα πει ότι κάτι τρέχει στο υποσυνείδητό του που τον εμποδίζει.

95. Ο Κύριος είπε: όποιος θέλει κάτι, πιστεύοντας θα το λάβει. Φθάνει να είναι σύμφωνο το αίτημα με τις Εντολές του Θεού, δηλαδή με την Αγάπη.

96. Μη στερείς τους άλλους από τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι, από τον Άρτο της Ζωής που σου προσφέρει Ολόκληρο ο Κύριος. Όλοι πεινούν και διψούν για Αγάπη, σαν τον Λάζαρο που τρεφόταν από τα ψιχία που πέφταν από το τραπέζι του Πλουσίου.

97. Δεν έχουμε δικαίωμα να μη λάμπουμε εξ αντανακλάσεως το Φως του Κυρίου. Δεν πρέπει να είναι τίποτα υπό το μόδιον...

98. Όλα έχουν δύο όψεις, σαν δίκοπο μαχαίρι. Εκείνο που σήμερα δημιουργεί, αύριο καταστρέφει. Ο νοών νοείτω.

99. Σ' ένα καράβι, μπορεί μερικοί ναύτες να σκοτώνονται και να τρώγονται. Το καράβι όμως πάει το ταξείδι του και φτάνει στον προορισμό του. Έτσι και η Εκκλησία. Γιατί στο τιμόνι είναι ο Χριστός.

100. Αν ήξερες ότι δεν είσαι Εδώ, θα ήσουν Εκεί.

101. Για να γίνει το θαύμα αρκεί να αγαπάμε. Ούτε η προσευχή, ούτε το καμποσχοίνι έχουν τέτοια δύναμη.

102. Η πείρα μου με δίδαξε ότι κανένας δεν μπορεί να βοηθήσει κανέναν, παρ΄ όλη τη θέληση και την αγάπη, η βοήθεια έρχεται μόνον όταν έρθει η Ώρα του Θεού, από τον Έναν.

105. Είμαστε χρήσιμοι μόνο όταν δεν υπάρχουμε για τον εαυτό μας. Και το αντίθετο.

106. Δεν πρέπει να παίρνουμε αποφάσεις για τους άλλους. Να το αφήνουμε στους Αγγέλους, κι αυτοί βρίσκουν πάντα την καλύτερη λύση.

108. Σαν τον Σίμωνα τον Κυρηναίο πρέπει να είμαστε πάντα έτοιμοι να τρέξουμε εις βοήθειαν του συνανθρώπου.

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Ο ΠΕΡΣΗΣ  Ένας πρώην μάγος κείρεται μοναχός και αναδεικνύεται ένθερμος ομολογητής και ένδοξος μάρτυς Χριστού ...