23 Φεβ 2014

ΑΓΙΟΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ
23 Φεβρουαρίου


Ο άγιος Πολύκαρπος, Επίσκοπος Σμύρνης, ήταν μαθητής των αγίων Αποστόλων, και συγκεκριμένα του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και Ευαγγελιστού, γι’ αυτό και ονομάζεται αποστολικός Πατήρ της Εκκλησίας. Ήταν, κατά τον ιερό υμνογράφο, “και τρόπων μέτοχος και θρόνων διάδοχος” των αγίων Αποστόλων. Δηλαδή υπήρξε διάδοχος των Αποστόλων στο επισκοπικό αξίωμα, αλλά και μέτοχος του τρόπου της ζωής τους. Είχε τον ίδιο τρόπο ζωής με τους αγίους Αποστόλους και αυτό είναι το πιο σημαντικό.

Αυτό που πραγματικά εντυπωσιάζει τον μελετητή του βίου του, εκτός από αυτό καθεαυτό το μαρτύριό του, είναι η αληθινή αγάπη για το ποίμνιο που του εμπιστεύθηκε ο Θεός, η πνευματική του αρχοντιά, καθώς και το φιλότιμό του. Όταν του πρότειναν να αρνηθή τον Χριστό και να προσφέρη θυσία στα είδωλα, έδωσε την καταπληκτική εκείνη απάντηση που έμεινε στην ιστορία: “ογδοήκοντα και έξ έτη δουλεύω Αυτώ και ουδέν με ηδίκησε και πώς δύναμαι βλασφημήσαι τον βασιλέα μου, τον σώσαντά με;” Δηλαδή υπηρετώ τον Χριστώ ογδονταέξι χρόνια και δεν με αδίκησε ποτέ σε κάτι, έστω και στο παραμικρό, και πώς μπορώ να βλασφημήσω τον βασιλέα μου, τον σωτήρα μου;

Ο Ιερομάρτυρας Πολύκαρπος υπήρξε σε όλη του την ζωή αληθινό παιδί του Θεού· ανήκε στην κατηγορία όχι των μισθωτών ή των δούλων, αλλά των “υιών”. Η ορθόδοξη θεολογία διδάσκει ότι υπάρχουν τρεις κατηγορίες πιστών, οι δούλοι, οι μισθωτοί και οι υιοί. Δούλοι είναι εκείνοι που εφαρμόζουν το θέλημα του Θεού στην ζωή τους από φόβο μήπως πάνε στην κόλαση. Μισθωτοί, όσοι συμμορφώνονται με τις θείες εντολές, για να απολαύσουν τον παράδεισο, δηλαδή για να έχουν από τον Θεό ανταμοιβή, μισθό και παιδιά του Θεού όσοι ζουν σύμφωνα με τις εντολές Του έτσι από φιλότιμο, επειδή τον αγαπούν και αισθάνονται γι’ Αυτόν ευγνωμοσύνη και όχι για την απόλαυση του Παραδείσου ή την αποφυγή της Κολάσεως. Στο σημείο αυτό ενθυμούμαι ένα αγιορείτη Γέροντα που έλεγε “πώς ο Θεός αγαπά περισσότερο τα παιδιά του τα φιλότιμα”.

Τα βασανιστήρια δεν στάθηκαν ικανά να κάμψουν το φρόνημά του. Τον έριξαν στην φωτιά για να τον κάψουν, αλλά η φωτιά σχημάτισε, από πάνω του καμάρα, χωρίς να τον αγγίξη καθόλου και φαινόταν να ψήνεται όπως το γλυκό ψωμί, “ως άρτος ηδύς”. Μεγάλη ευλογία του Θεού είναι το ότι το λείψανο του αγίου δεν έγινε στάκτη, αλλά παρέμεινε “αδιαλώβητο”, αποπνέει την ευωδία του αγίου Πνεύματος και ευλογεί και αγιάζει τους πιστούς, δια μέσου των αιώνων.

Η Ιερά Μονή Αμπελακιώτισσας Ναυπακτίας και γενικώτερα η Ιερά Μητρόπολή μας σεμνύνεται για το δεξί χέρι του αγίου, που κατέχει εδώ και πεντακόσια τόσα χρόνια, καθώς και για τον Ιερό Ναό του Ιερομάρτυρα στην Μαμουλάδα, πολύ κοντά στην Ναύπακτο. Η Ναυπακτία, όπως ψάλλουμε σε ένα από τα Απολυτίκιά του, τον έχει “ακοίμητον φρουρόν προστάτην” και η μνήμη του (23 Φεβρουαρίου), στην Ιερά Μονή της Αμπελακιώτισσας, στην Μαμουλάδα, αλλά και στην Ναύπακτο, τελείται πανηγυρικά, με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια.

Ο άγιος Πολύκαρπος υπήρξε φορέας και εκφραστής της Ορθόδοξης Παράδοσης, η οποία δεν στοχεύει στο μυαλό, στην μετάδοση απλώς κάποιων γνώσεων, αλλά κυρίως στο νού και την καρδιά, δηλαδή στην ανακαίνιση και μεταμόρφωση της ανθρώπινης ύπαρξης. Στην δημιουργία ήθους, πνευματικής ευαισθησίας και αυτού που λέμε φιλότιμο. Η γνωστή σε όλους μας φράση “ο ρωμηός έχει φιλότιμο” πιστεύω ότι είναι πολύ πετυχημένη, αφού με απλότητα και σαφήνεια υποδηλώνει τον τρόπο ζωής που προσφέρει η Ορθόδοξη Ρωμαίϊκη Παράδοσή μας.

Ας μιμηθούμε τον τρόπο ζωής του αγίου, δηλαδή την μέχρι θυσίας αγάπη του στον Θεό και τον άνθρωπο, την πνευματική του ευαισθησία, και το φιλότιμό του.
Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

15 Φεβ 2014

ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ ΦΩΣ ΜΟΥ;


«Ποῦ εἶσαι, Φῶς μου; Ποῦ εἶσαι, χαρά μου;

Ἵνα τι ἐγκατέλιπες ἐμέ, καί ὀδυνάται ἡ καρδία μου;

Ἵνα τι ἐκρύβης ἀπ' ἐμοῦ, καί θλίβεται ἡ ψυχή μου;

Ὅτε ἦλθες εἰς τήν ψυχήν μου, κατέκαυσας τάς ἁμαρτίας μου.

Ἐλθέ καί νῦν εἰς αὐτήν καί φλέξον ἐκ νέου τάς ἁμαρτίας μου,

αἵτινες Σέ κρύπτουν ἀπ’ ἐμοῦ,

ὡς τά νέφη κρύπτουν τόν ἥλιον.

Ἐλθέ καί χαροποίησόν με διά τς λεύσεώς Σου.

να τί βραδύνεις, Κύριε; Σύ βλέπεις τι ταλαιπωρεῖται

 ψυχή μου καί μετά δακρύων Σέ ναζητῶ. Ποῦ κρύπτεσαι;

Πς  ψυχή μου δέν βλέπει Σέ, τόν πανταχο παρόντα,

καί μετά πόνου Σέ ζητ
γιος Σιλουανός θωνίτης

14 Φεβ 2014

Τι είναι το Τριώδιο;

Τριώδιο ονομάζεται, σύμφωνα με τους κανόνες της ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας, η περίοδος που ξεκινά την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο. Την ονομασία της την έχει πάρει από το ομώνυμο εκκλησιαστικό βιβλίο, που περιλαμβάνει τους ύμνους που ψάλλονται στις εκκλησίες την συγκεκριμένη περίοδο. Οι ύμνοι αυτοί έχουν τρεις ωδές σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ύμνους τις εκκλησίας μας που έχουν εννέα ωδές.

Με απλά λόγια, το Τριώδιο είναι η χρονική περίοδος που οι χριαστιανοί ετοιμάζονται για την νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής.

Αυτές οι εβδομάδες είναι:
Πρώτη, η Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου που προτρέπει τους Χριστιανούς να είναι ταπεινοί όπως ο Τελώνης και όχι υπερήφανοι όπως ο Φαρισαίος.

Δεύτερη, η Κυριακή του Ασώτου, που μας διδάσκει την αξία της μετάνοιας και το μεγαλείο της συγχωρήσεως.

Τρίτη, Κυριακή της Απόκρεω, όπου αναφέρεται στην Δευτέρα Παρουσία, στην κρίση που θα λάβει χώρα, καθώς και στην χριστιανική αγάπη. Ονομάζεται έτσι επειδή είναι η τελευταία ημέρα που οι Χριστιανοί επιτρέπεται να φάνε κρέας.

Τέταρτη, είναι η Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινή, αναφέρεται στην εξορία των πρωτόπλαστων από τον Παράδεισο.

Την επόμενη μέρα από την Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινή είναι η Καθαρά Δευτέραη αρχή της Μεγάλης Νηστείας, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, όπου είναι μία περίοδος νηστείας, προσευχής, και περισυλλογής που μας προετοιμάζει για την μεγάλη Εβδομάδα και την Ανάσταση του Κυρίου.

Ονομάζεται Τεσσαρακοστή γιατί μιμείται την σαρανταήμερη νηστεία που έκανε ο Ιησούς Χριστός μας. Επίσης λέγεται Μεγάλη για να ξεχωρίζει από την νηστεία των Χριστουγέννων.

12 Φεβ 2014

Γέροντας Παΐσιος Αγιορείτης:Το μάλωμα και ο έπαινος του παιδιού



Οι γονείς πρέπει να προσέχουν πολύ να μη μαλώνουν τα παιδιά τους το βράδυ, γιατί το βράδυ τα παιδιά δεν έχουν με τι να διασκεδάσουν την στενοχώρια τους και η μαυρίλα της νύχτας την μαυρίζει πιο πολύ. Αρχίζουν να σκέφτονται πώς να αντιδράσουν, ψάχνουν διάφορες λύσεις, μπαίνει στην μέση και ο διάβολος, και μπορεί να φθάσουν στην απελπισία… Την ημέρα, και να πουν τα παιδιά: «θα κάνω αυτό ή εκείνο», θα βγουν έξω, θα ξεχαστούν, οπότε διασκεδάζεται η στενοχώρια. – Γέροντα, το ξύλο βοηθάει τα παιδιά να διορθωθούν; – Όσο γίνεται, οι γονείς να το αποφεύγουν. Να προσπαθούν με το καλό και με υπομονή να δώσουν στο παιδί να καταλάβει ότι αυτό που κάνει δεν είναι σωστό. Μόνον όταν είναι μικρό το παιδί και δεν καταλαβαίνει ότι αυτό που κάνει είναι επικίνδυνο, βοηθιέται, αν φάη κανένα σκαμπίλι, για να προσέχει άλλη φορά. Ο φόβος, μήπως φάη πάλι σκαμπίλι, γίνεται φρένο και το προστατεύει. Εγώ, όταν ήμουν μικρός, περισσότερο βοηθιόμουν από την μητέρα μου παρά από τον πατέρα μου. Και οι δυο με αγαπούσαν και ήθελαν το καλό μου. Καθένας όμως με βοηθούσε με το δικό του τρόπο. Ο πατέρας μου ήταν αυστηρός. Όταν κάναμε καμιά αταξία, μας έδινε σκαμπίλια. Εγώ πονούσα λίγο από το ξύλο, μαζευόμουν, όταν όμως περνούσε ο πόνος, ξεχνούσα και τον πόνο και τις συμβουλές του. Όχι ότι δεν με αγαπούσε ο πατέρας μου. Από αγάπη με έδερνε. Μια φορά, θυμάμαι – τριών ετών ήμουν – , που μου έδωσε ο πατέρας μου ένα σκαμπίλι, με τίναξε πέρα! Τι είχε γίνει; Δίπλα από το σπίτι μας ήταν ένα σπίτι εγκαταλελειμμένο. Οι ιδιοκτήτες είχαν φύγει στην Αμερική και είχε ρημάξει. Στην αυλή είχε μια συκιά που τα κλαδιά της έβγαιναν στον δρόμο. Ήταν καλοκαίρι και ήταν γεμάτη σύκα. Εκεί που έπαιζα με τα άλλα παιδιά, ήρθε ένας γείτονας και με σήκωσε, για να του κόψω μερικά σύκα, γιατί δεν έφθανε μόνος του να τα κόψη. Του έκοψα πέντε έξι και μου έδωσε κι εμένα δύο. Όταν το έμαθε ο πατέρας μου, θύμωσε πάρα πολύ. Μου έδωσε ένα σκαμπίλι!… Εγώ έβαλα τα κλάματα. Η μάνα μου που ήταν μπροστά, γύρισε και του είπε: «Τι το χτυπάς το παιδί; Τι ήξερε αυτό; μικρό παιδί είναι. Πως μπορείς να το ακούς να κλαίη;». «Άμα έκλαιγε τότε που το σήκωσε ο άλλος, για να κόψη τα σύκα, δεν θα έκλαιγε τώρα, είπε ο πατέρας μου. Αλλά, φαίνεται, ήθελε να φάη και αυτό σύκα. Ας κλαίη λοιπόν τώρα». Που να τολμήσω να το ξανακάνω! Και η μητέρα μου έβλεπε τις αταξίες μου και στενοχωριόταν, αλλά είχε μια αρχοντιά. Όταν έκανα καμμιά αταξία, γύριζε το κεφάλι από την άλλη μεριά και έκανε πως δεν με βλέπει, για να μη με στενοχωρήση. Εμένα όμως αυτή η συμπεριφορά μου ράγιζε την καρδιά. «Κοίταξε, έλεγα μέσα μου, εγώ έκανα τέτοια αταξία και η μητέρα όχι μονάχα δεν με δέρνει, αλλά κάνει και πως δεν με βλέπει! Άλλη φορά δεν θα το ξανακάνω! Πώς να την ξαναστενοχωρήσω;». Με αυτήν την συμπεριφορά της η μητέρα μου με βοηθούσε περισσότερο, παρά αν μου έδινε ένα σκαμπίλι. Κι εγώ όμως δεν το εκμεταλλευόμουν, να πω: «Ε, τώρα δεν με βλέπει, ας κάνω μεγαλύτερη αταξία». Ενώ ο πατέρας μου, μόλις έκανα κάτι, τακ, σκαμπίλι. Βλέπεις, και οι δύο με αγαπούσαν, εκείνο όμως που με διόρθωνε περισσότερο ήταν η αρχοντική συμπεριφορά της μάνας μου. – Γέροντα, μερικά παιδιά όμως είναι πολύ άτακτα. Φωνάζουν, τρέχουν, κάνουν ζημιές. Πώς να αποφύγουν οι γονείς το ξύλο; – Κοίταξε, δεν φταίνε τα παιδιά. Τα παιδιά, για να μεγαλώσουν φυσιολογικά, θέλουν αυλή, για να μπορούν να παίξουν. Τώρα τα κακόμοιρα είναι κλεισμένα μέσα στις πολυκατοικίες και ζορίζονται. Δεν μπορούν να τρέξουν ελεύθερα, να παίξουν, να χαρούν. Δεν πρέπει να στενοχωριούνται οι γονείς, όταν το παιδάκι είναι ζωηρό. Ένα ζωηρό παιδί έχει δυνάμεις μέσα του και μπορεί να προκόψη πολύ στην ζωή του, αν τις αξιοποιήση.
Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή» ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ – ΛΟΓΟΙ Δ´, ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2004.

10 Φεβ 2014

ΑΡΧΗ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

Τριώδιο είναι το λειτουργικό βιβλίο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που περιέχει ιερά ποιήματα από τον 5ο ως τον 15ο αιώνα, Ιερές Ακολουθίες και τα Συναξάρια της περιόδου που μας προετοιμάζει για το Πάσχα. Η περίοδος αυτή προετοιμασίας, αρχίζει από τη Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου και λήγει το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου. Ο όρος Τριώδιο (από τις λέξεις «τρία» και «ωδή»), οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί από τους Κανόνες Ακολουθιών που περιέχονται σε αυτό έχουν μόνο τρεις ωδές: την 8η και την 9η πάντοτε, ύστερα δε μία από τις πέντε πρώτες. Το πρώτο έντυπο του Τριωδίου εξεδόθη στην ελληνική γλώσσα το 1522 μ.Χ.
Τελώνη και του Φαρισαίου
Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην διδακτική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, την οποία ο Κύριος διηγήθηκε, προκειμένου να διδάξει την αρετή της ταπεινώσεως και να στηλιτεύσει την έπαρση.
Ο ευαγγελιστής Λουκάς, με τρόπο λιτό, αλλά σαφέστατο, διέσωσε την παραβολή αυτή ως εξής:
«Εἶπε δὲ καὶ πρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην· ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι, ὁ εἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης. ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης· νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι. Καὶ ὁ τελώνης μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ. Λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ ἢ γὰρ ἐκεῖνος· ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται». (Λουκ.18,10-14).
Η τάξη των Φαρισαίων εκπροσωπούσε την υποκρισία και την εγωιστική αυτάρκεια και έπαρση. Τα μέλη της απόλυτα αποκομμένα από την υπόλοιπη ιουδαϊκή κοινωνία, αποτελούσαν, λαθεμένα, το μέτρο σύγκρισης της ευσέβειας και της ηθικής για τους Ιουδαίους. Αντίθετα οι τελώνες ήταν η προσωποποίηση της αδικίας και της αμαρτωλότητας . Ως φοροεισπράκτορες των κατακτητών Ρωμαίων διέπρατταν αδικίες, κλοπές, εκβιασμούς, τοκογλυφίες και άλλες ειδεχθείς ανομίες και γι' αυτό τους μισούσε δικαιολογημένα ο λαός. Δύο αντίθετοι τύποι της κοινωνίας, οι οποίοι εκπροσωπούσαν τις δύο αυτές τάξεις, ανέβηκαν στο ναό να προσευχηθούν.Ο πρώτος ο νομιζόμενος ευσεβής, έχοντας την αυτάρκεια της δήθεν ευσέβειάς του ως δεδομένη, στάθηκε με έπαρση μπροστά στο Θεό και άρχισε να απαριθμεί τις αρετές του, οι οποίες ήταν πραγματικές. Τις εξέθετε προκλητικότατα εις τρόπον ώστε απαιτούσε από το Θεό να τον επιβραβεύσει γι' αυτές. Για να εξαναγκάσει το Θεό έκανε και αήθη σύγκρισή του με άλλους ανθρώπους και ιδιαίτερα με τον συμπροσευχόμενό του τελώνη.
Αντίθετα ο όντως αμαρτωλός τελώνης συναισθάνεται τη δεινή του κατάσταση και με συντριβή και ταπείνωση ζητεί το έλεος του Θεού. Αυτή η μετάνοιά του τον δικαιώνει μπροστά στο Θεό. Γίνεται δεκτή η προσευχή του, σε αντίθεση με τον υποκριτή Φαρισαίο, ο οποίος όχι μόνο δεν έγινε δεκτή η προσευχή του, αλλά σώρευσε στον εαυτό του περισσότερο κρίμα, εξαιτίας της εγωπάθειάς του.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας όρισαν να είναι αφιερωμένη η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου στη διδακτική αυτή παραβολή του Κυρίου για να συνειδητοποιήσουν οι πιστοί πως η υπερηφάνεια είναι η αγιάτρευτη ρίζα του κακού στον άνθρωπο, η οποία τον κρατά μακριά από την αγιαστική χάρη του Θεού και πως η ταπείνωση είναι το σωτήριο αντίδοτο της καταστροφικής πορείας, που οδηγεί τον άνθρωπο η εγωπάθεια.

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Ο ΠΕΡΣΗΣ  Ένας πρώην μάγος κείρεται μοναχός και αναδεικνύεται ένθερμος ομολογητής και ένδοξος μάρτυς Χριστού ...